Sarin gazı öldürücü mü, Sarin gazı nedir?

Koku vermeyen, renksiz ve tatsız yapısıyla fark edilmeden tesirini gösteren sarin gazı, kimyasal silahlar içinde en ölümcül olanlardan biri olarak kabul ediliyor. Bilhassa cenk bölgelerinde ya da terör eylemlerinde gündeme gelen bu gazın tesirleri saniyeler içinde ortaya çıkabiliyor. Peki sarin gazı tam olarak nedir? İnsan sağlığı üstündeki tesirleri nedir?

Sarin Gazı Nedir?

Sarin gazı (kimyasal adıyla GB), renksiz, kokusuz ve çoğu zaman sıvı formda bulunan, havayla temas ettiğinde buharlaşarak gaz haline geçen sinir sistemine direkt tesir eden son aşama zehirli bir kimyasal silahtır. İlk kez 1938 senesinde Nazi Almanyası’nda ziraat ilacı geliştirme emek harcamaları esnasında sentezlenmiştir.

Nasıl Etki Eder?

Sarin gazı, vücuda solunum, deri yada göz yöntemiyle girerek asetilkolinesteraz enziminin işlevini durdurur. Bu enzim, sinir hücrelerinden kaslara iletilen sinyalleri sonlandırmakla görevlidir. Enzim etkisiz kaldığında:

• Kaslar devamlı kasılı kalır,

• Solunum durur,

• Kalp ritmi bozulur,

• Saniyeler içinde nüzul ve ölüm gerçekleşebilir.

Belirtileri Neler?

Sarin’e maruz kalındığında ilk emareler oldukça kısa sürede ortaya çıkar:

• Burun akıntısı ve göz yaşarması

• Göz bebeklerinde küçülme

• Göğüste sıkışma, nefes almada güçlük

• Mide bulantısı, baş dönmesi

• Kas seğirmeleri

• Bilinç kaybı ve nöbetler

• Solunum yetmezliği ve ölüm

Tedavisi Var mı?

Sarin gazına karşı acil müdahale şarttır. Tedavide yaygın olarak kullanılan ilaçlar şunlardır:

• Atropin: Sinir sistemi üstündeki aşırı uyarılmayı baskılar.

• Pralidoksim: Asetilkolinesteraz enzimini tekrardan aktive eder.

• Ayrıca, solunum aleti ile destek sağlanabilir. Müdahalede geç kalınması halinde hayatta kalma şansı ciddi oranda azalır.

Nerelerde Kullanıldı?

Sarin gazının kullanımı çeşitli vakalarla dünya evveliyatına geçti:

• 1988 Halepçe Katliamı (Irak): Binlerce sivilin ölümüne yol açtı.

• 1995 Tokyo Metrosu saldırısı (Aum Shinrikyo tarikatı): 12 şahıs öldü, binlerce şahıs etkilendi.

• 2013 ve 2017 Suriye saldırıları: Uluslararası raporlara bakılırsa yüzlerce sivil sarin gazıyla yaşamını yitirdi.

Yasak Ama Tehlike Sürüyor

Sarin gazı, 1993 tarihindeki Kimyasal Silahların Yasaklanması Sözleşmesi kapsamında üretimi, kullanımı ve bulundurulması tamamen yasak olan maddeler içinde. Ancak internasyonal denetime karşın çeşitli rejimlerin ve yasa dışı örgütlerin bu maddeyi gizlice ürettiği ve kullandığına dair iddialar ara sıra gündeme geliyor.

Sarin gazı, kokusuz ve renksiz olması sebebiyle fark edilmesi son aşama zor bir çekince oluşturuyor. Saniyeler içinde etkili olan bu gaz, yalnızca cenk sahalarında değil, sivil alanlarda da kitlesel ölümlere yol açabilecek kapasitede. Bu nedenle internasyonal toplumun denetim ve caydırıcılık mevzusunda almış olduğu önlemler, insanlık için tehlikeli sonuç ehemmiyet taşıyor.