İslam İnancına Bakılırsa:
İslam’da cinler, Kur’an-ı Kerim’de ve hadislerde geçen, Allah tarafınca yaratılmış, irade sahibi varlıklardır (Cin Suresi, 72:1-15). İnsanlar benzer biçimde cinler de özgür iradeye haizdir, iyi yada fena olabilirler. Kur’an’da cinlerin insanlarla yazışma kurabildiği, bazılarının insanları etkileyebildiği belirtilir (mesela, büyü yada vesvese yöntemiyle). Ancak, cinlerin insanlara aşık olması mevzusunda Kur’an’da yada sahih hadislerde açık bir ifade bulunmaz. Bu tür inanışlar daha oldukça halk hikâyeleri, mitler ve tasavvufi anlatılarla şekillenmiştir.
Bazı İslam alimleri, cinlerin insanlara karşı hisler besleyebileceğini, sadece bunun “aşk” olarak tanımlanmasının tartışmalı bulunduğunu belirtir. Mesela:
- Cinlerin insanlara musallat olması (mesela, bir insana ilgi duyması yada rahatsız etmesi) hadislerde ve İslam geleneğinde bahsedilen bir durumdur. Ancak bu, çağdaş anlamda duygusal bir “aşk”tan ziyade, cinlerin insanlara yönelik bir takıntısı yada etkileme çabası olarak yorumlanır.
- Bazı kıssalarda, cinlerin insanlarla evlendirilmiş olduğu yada onlara ilgi duyduğu anlatılır, sadece bu hikâyeler çoğu zaman sahih kaynaklardan ziyade halk inanışlarına dayanır.
Türk Halk Kültüründe:
Türk folklorunda ve Anadolu inanışlarında, cinlerin insanlara aşık olabileceği fikri oldukça yaygındır. Bilhassa “albastı”, “ümmü sübyan” benzer biçimde cin türlerinin insanlara musallat olduğu, kimi zaman bir insana “vurularak” ona ilgi duyduğu anlatılır. Mesela:
- Halk içinde, cinlerin bilhassa güzel hanımefendilere yada erkeklere aşık olabileceği, bu yüzden bazı insanların acayip davranışlar sergilediği (mesela, cin çarpması) düşünülür.
- “Cin musallatı” olarak adlandırılan durumlarda, cinlerin bir insana takıntılı bir halde bağlandığına inanılır. Bu, aşk olarak değil, daha oldukça bir tür içsel hastalık olarak görülür.
- Bu tür inanışlar, çoğu zaman hocalar yada cinci hocalar tarafınca okunan dualarla çözülmeye çalışılır.
Modern ve Psikolojik Perspektif:
Modern bilim ve psikoloji, cinlerin insanlara aşık olması fikrini çoğu zaman batıl inanç yada ruhsal durumlarla açıklar. Mesela, bazı insanların “cin musallatı” sandığı durumlar, ruhsal rahatsızlıklar (mesela, şizofreni, obsesif bozukluklar) yada kültürel olarak şekillenmiş inançlarla ilişkilendirilebilir. Aşk benzer biçimde yoğun duygular, insan psikolojisinin bir yansıması olarak görülür ve cinlere atfedilen bu tür hikayeler, bilinmeyeni izahat çabası olarak değerlendirilir.
- Dini açıdan: Cinlerin insanlara aşık olması mevzusunda kati bir informasyon yoktur, sadece cinlerin insanlarla etkileşime girebildiği İslam’da kabul edilir. Aşk, daha oldukça halk inanışlarında ortaya çıkan bir yorumdur.
- Halk kültüründe: Cinlerin insanlara aşık olabileceği yada onlara takıntılı bir halde bağlanabileceği yaygın bir inanıştır, sadece bu çoğu zaman negatif bir durum (musallat) olarak görülür.
- Bilimsel açıdan: Bu tür inanışlar, ruhsal yada kültürel faktörlerle açıklanır; cinlerin insanlara aşık olması, doğaüstü bir vakadan ziyade bir inanç sistemi olarak değerlendirilir.