Zhang Yiyang Kimdir, İdam mı Edildi Neden?

Çin’de bir şovmen, 16 yaşındaki kız arkadaşını öldürmekten suçlu bulunarak kurşuna dizilerek idam edildi. Oyuncu ve müzisyen Zhang Yiyang, 2022 senesinde işlediği katliam sebebiyle ölüm cezasına çarptırıldı. Karar, Çin’de eğlence dünyasından bir isme verilen ilk idam cezası olarak kayıtlara geçti.

Zhang Yiyang kimdir?

1990 doğumlu Zhang Yiyang, Çin’in müzik ve tv sektöründe etkinlik gösteren bir sanatçıydı. Uzun senelerdir eğlence endüstrisinde yer alsa da, ülke çapında geniş bir tanınırlığı bulunmuyordu. Ancak 2022 senesinde adı, kamuoyunu derinden sarsan bir cinayetle anılmaya başlandı.

Cinayet ve yargı süreci

Mahkeme kayıtlarına bakılırsa Zhang Yiyang, 2021 yılının Eylül ayında 16 yaşındaki kız arkadaşıyla bir ilişkiye başladı. Ancak genç kızın ilişkiyi sonlandırmak istemesi üstüne Zhang’ın ruhsal baskı uygulamaya başladığı, sık sık intihar tehdidinde bulunmuş olduğu tespit edildi.

26 Şubat 2022 tarihinde, doğum günü kutlama bahanesiyle kız arkadaşını Shaanxi eyaletine bağlı Xingping kentindeki ormanlık bir alana götürmüş olan Zhang, burada yanında getirmiş olduğu çakıyla saldırıya geçti. Soluk borusu, yiyecek borusu ve şah damarının kesilmesiyle genç kız vaka yerinde yaşamını yitirdi.

Zhang Yiyang, cinayetin arkasından kurbanın cep telefonunu alarak bir taksiyle evine döndü. Üzerini değiştiren ve katliam delillerini yakınlardaki bir rezervuara atan Zhang, ertesi gün bir otelde intihar girişiminde bulunmuş oldu. Ancak girişimi başarısız oldu. Otel çalışanlarının suç duyurusu üstüne hastaneye kaldırılan Zhang, kısa süre sonrasında gözaltına alındı.

Çin mahkemeleri, Zhang’ı “kasten adam öldürme” suçundan ölüm cezasına çarptırdı. Tüm siyasal hakları yaşam boyu elinden alınan Zhang’ın temyiz başvurusu da reddedildi. Mahkeme, eylemin bilgili, planlı ve son aşama acımasız bulunduğunu, cemiyet üstünde negatif etkisinde bırakır bıraktığını belirtti. Cinayetin altında bastırılmış hiddet, takıntılı bir bağlılık ve ruhsal dengesizlik olduğu ifade edildi.

İnfaz ve kamuoyundaki yankılar

18 Aralık 2024 tarihinde infaz edilen Zhang’ın ölüm cezası, 13 ay süresince kamuoyundan gizli saklı tutuldu. Çin basını, infaza ilişkin detayları geçtiğimiz günlerde paylaştı. Bu gelişmeyle beraber, Çin’de eğlence dünyasından bir isme uygulanan ilk idam cezası olarak tarihe geçti.

Zhang’ın rol almış olduğu yapımlardan kabul edilen The Sound of Music, Mart 2025’te yayımlandıktan sonrasında kamuoyundan sert tepkiler aldı. Sosyal medya platformları Weibo ve Douban’da kullanıcılar, yaşanmış olan vaka karşısında yoğun hiddet gösterdi. Kurbanın yaşı ve cinayetin vahşeti, ülkede geniş çaplı toplumsal infiale yol açtı. Olay, Çin’de cezai hakkaniyet sisteminin işleyişi ve kamuya mal olmuş kişilerin sorumlulukları mevzusunda tartışmaları bununla beraber getirdi.