Yapay zekaya koşulsuz güven ne kadar mantıklı?
Yapay zeka teknolojileri yaşamın her alanında tesirini artırırken, bu sistemlerin ürettiği bilgilere “mutlak doğru” gözüyle bakma eğilimi de giderek yaygınlaşıyor. Ancak uzmanlar, bu yaklaşımın sorgulanması gerektiği görüşünde. Son olarak Elon Musk’ın sahibi olduğu xAI şirketinin geliştirdiği Grok isminde suni zeka söyleşi botunun sövgü ve hakaret içerikli yanıtlar vermesi, güvenilirlik konusunu yeniden gündeme taşıdı.
İstinye Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölüm Başkanı ve AIPA Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Şebnem Özdemir, mevzuyla ilgili yapmış olduğu değerlendirmede, suni zekaların insan kaynaklı verilerle beslendiğini ve bu verilerin devamlı doğru ya da yansız olmayabileceğini söylemiş oldu.
“İnsandan insana aktarılan bilgi bile teyide muhtaçken, yapay zekaya sorgusuz inanmak romantik bir yaklaşım,” diyen Özdemir, dijital ortamda yer edinen verilerin de suni zekayı şekillendirdiğini ve bu verilerdeki yanlılıkların makinelere yansıdığını açıkladı.
Yapay zekaya duyulan süratli güvenin problem yaratabileceğini belirten Özdemir, “İnsanlar manipüle edilebilir. Yapay zekalar da bu manipülasyonun bir ürünü olabilir. Çünkü onlar da yalnızca kendilerine verilen bilgilerle öğrenen sistemler,” dedi. Özdemir, Grok örneğinde olduğu benzer biçimde suni zekanın ara sıra saldırgan, ayrımcı yada yanlış yönlendirmelerde bulunabileceğini söylemiş oldu.
Özdemir, suni zekanın eğitildiği veri setlerinin güvenilirliğinin tartışmalı olabileceğine dikkat çekerek, “Bu sistemler yanlış veya taraflı verilerle eğitilmiş olabilir. Sonuçta yapay zekalar da toplumu etkileme aracı olarak kullanılabilir” diye konuştu.
Yapay zekanın denetim edilip edilemeyeceği sorusuna da cevap veren Özdemir, “Gelişen zeka seviyeleri düşünüldüğünde, tam anlamıyla bir kontrol beklentisi gerçekçi değil. Onu bir varlık gibi ele alıp, birlikte gelişmenin yollarını aramalıyız” ifadelerini kullandı.
Özdemir, 2016 senesinde Microsoft tarafınca geliştirilen ve toplumsal medya kullanıcılarıyla etkileşime girerek kısa sürede nefret söylemi üretmeye başlamış olan Tay örneğini hatırlattı. Tay’ın negatif içerikleri insanlardan öğrendiğini belirten Özdemir, “Yapay zekadan değil, onu kötü niyetle yönlendiren insanlardan korkmak gerekir” dedi.